به گزارش بازی دراز،
بیکاری یکی از مهمترین معضلاتی است که کشور ما طی سال های اخیر با آن روبرو بوده و تعداد زیادی از جمعیت فعال کشور را درگیر خود کرده است.
بیکاری نیز چون سایر معضلات اجتماعی اشکال مختلفی دارد که یکی از شاخه های آن بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی و افراد تحصیلکرده است.
نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی در استان کرمانشاه ۲۸.۵ درصد است
هم اکنون نرخ بیکاری بین فارغ‌التحصیلان و یا افراد در حال تحصیل در مراکز آموزش عالی که در گروه جمعیتی فعال قرار دارند، در کشور ۱۸.۳ درصد و در استان کرمانشاه ۲۸.۵ درصد است.
عدم تطابق رشته های تحصیلی با نیاز بازار کار، نداشتن مهارت کافی برای فعالیت در تخصص مربوطه و اشباع بازار کار از عمده عواملی است که باعث بیکاری این قشر از جامعه شده است.
علیرضا قاسمی در گفتگو با خبرنگار مرصاد، در خصوص علل بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی در کشور و استان کرمانشاه گفت: ما در بحث بیکاری یک بیکاری عمومی داریم و یک بیکاری نیز مربوط به فارغ التحصیلان دانشگاهی است.
نیمی از فارغ التحصیلان دانشگاهی بیکار هستند
وی افزود: بیکاری عمومی طبق آمار رسمی که اعلام می شود، زیر ۲۰ درصد بوده اما بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی برای پسران تا ۴۰ درصد و برای دختران تا ۵۰ درصد گزارش شده است.
این جامعه شناس کرمانشاهی ادامه داد: با توجه به آمار فوق، نیمی از فارغ التحصیلان دانشگاهی ما در جایی استخدام نشده و با مشکل بیکاری روبرو هستند.
وی به علل این موضوع اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه فارغ التحصیلان دانشگاهی حداقل در سنین بالای ۲۵ تا ۴۰ سال قرار دارند، می توان گفت که اینها متولدین دوره ای هستند، که کنترل جمعیتی صورت نمی گرفت و خانواده ها حدود ۵ تا ۶ فرزند داشتند.
تراکم جمعیتی بالای افراد تحصیلکرده دانشگاهی از عوامل بیکاری آنها است
این جامعه شناس کرمانشاهی با بیان اینکه آن زمان تراکم جمعیتی و موالید بسیار بالا بود، افزود: هم اکنون همه این افراد از نظر تحصیلات و...به جایی رسیده اند، که اضافه بر ظرفیت است.
وی خاطرنشان کرد: این افراد همه در زمانی به دنیا آمدند که روند رشد جمعیتی طبیعی نبود و این موضوع در سالهای آینده باعث بحران هایی مثل بیکاری شد.
قاسمی ادامه داد: البته هم اکنون و پس از کنترل جمعیت شرایط بهتر شده و در سنین ۲۵ سالگی و ۴۰ سالگی کودکان فعلی، دچار بحران هایی مانند بیکاری نمی شویم.
وی تاکید و خاطرنشان کرد: با توجه به رشد جمعیتی مذکور و حجم بالای تعداد فارغ التحصیلان در سال های اخیر، بازار کار دیگر پذیرای این افراد نیست.
افزایش مراکز آموزش عالی طی سال های اخیر
این جامعه شناس کرمانشاهی تاکید کرد: از طرف دیگر طی ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته دانشگاه ها یک ظرفیت های محدودی داشتند و دانشگاه های ما اغلب دولتی بوده و دانشگاه آزاد نیز تازه تاسیس شده بود.
وی افزود: از طرف دیگر نیز دانشگاه هایی چون پیام نور، علمی کاربردی و...روی کار نیامده بودند اما به یکباره مراکز آموزش عالی وسیعی در تمام شهرهای بزرگ و کوچک کشور راه اندازی شدند.
قاسمی ادامه داد: پس از روی کار آمدن این دانشگاه ها، رقابت وسیعی بر سر پذیرش دانشجو شکل گرفت و پذیرش دانشجو راحت شد و تغییراتی در این زمینه و گرفتن مدرک دانشگاهی، برنامه ها و... اتفاق افتاد.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به راه اندازی این دانشگاه ها در سطح کشور، شرایط پذیرش دانشجو نیز سختی سابق را نداشت و جمعیت زیادی وارد دانشگاه شده و مدرک دانشگاهی گرفتند.
عدم تناسب رشته های دانشگاهی با نیاز بازار کار
این جامعه شناس کرمانشاهی عدم تناسب رشته های دانشگاهی این فارغ التحصیلان با نیاز بازار کار را از دیگر عوامل بیکاری این افراد دانست و گفت: بخشی از این فارغ التحصیلان متناسب با بازار کار تحصیل نکرده اند و بازار کار نیز در رشته های تحصیلی این افراد اشباع شده است.
وی تاکید کرد: علت اصلی در این اتفاق این است که به کمیت دانشجو و فارغ التحصیل توجه شده اما به استفاده از این فارغ التحصیلان و نیازهای جامعه توجهی نشده که این ناشی از یک بی برنامه گی در این زمینه است.
قاسمی تصریح کرد: باید پیش از پذیرش دانشجویان نیازهای بازار کار احصا شده و هنگام پذیرش دانشجو با توجه به این نیازها، دانشجویان را جذب کنند.
وی گفت: سالهای سال است که دانشگاه های ما براساس نیاز جامعه اقدام به پذیرش دانشجو نمی کنند و سال به سال نیز شاهد اشباع شدن مشاغل در بسیاری از رشته ها هستیم و هر سال که می گذرد مشاغل مربوط به یک تا چند رشته اشباع می شود.
بیکاری به فارغ التحصیلان پزشکی هم سرایت کرد/ دانشگاه های ما از چین هم بیشتر است
قاسمی تصریح کرد: هم اکنون رشته های زیادی از کشاورزی گرفته تا رشته های علوم انسانی و... اشباع شده است. اخیرا نیز خبرهایی از اشباع رشته های
پزشکی به گوش می رسد و گفته می شود که این قشر نیزالبته به نسبت کمتری نسبت به بقیه، با مشکل فارغ التحصیلان بیکار مواجه هستند.
این جامعه شناس کرمانشاهی با تاکید بر اینکه یک برنامه ریزی اصولی باید در این زمینه صورت گیرد، گفت: هم اکنون تعداد دانشگاه های ما از چین که بیش از یک میلیارد جمعیت دارد و همینطور هند که ۱۵ تا ۲۰ برابر ما جمعیت دارد، بیشتر است و این نشان می دهد که ما نگاه کمی گرایی به این موضوع داشته ایم.
دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی مهارت لازم تخصصی برای کار ندارند
قاسمی نداشتن مهارت کافی را از دیگر علل بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی دانست و گفت: فضای اجتماعی و دانشگاه ها طی این سالها به گونه ای بوده که دانشجویان اندوخته و مهارت های لازم تخصصی را ندارند.
وی افزود: برخی از این فارغ التحصیلان مدتی بیکاری اشان را به عقب انداخته اند و به امید اشتغال بهتر در مقاطع بالاتر تحصیل کرده اند، اما در پایان نیز موفق نشده اند.
عضو هیئت علمی دانشگاه رازی تاکید کرد: ما باید دانشجویانمان را در رشته هایی آموزش دهیم که بعد از فارغ التحصیلی بتوانند نیاز بازار کار را رفع کنند. هم اکنون در کشورهای مختلف دنیا، کارشناس و مهندس آموزش می دهند و فارغ التحصیلان زیادی در مقاطع دکترا و کارشناسی ارشد ندارند.
وی گفت: هم اکنون در مراکز آموزشی و دانشگاه های ما تناسبی بین آموزش تئوری و عملی وجود ندارد و نتیجه آن نیز این است که جوانی که حداقل به لحاظ ذهنی و روانی تحصیل کرده و وقت و هزینه ای نیز در ان راستا صرف کرده است، دنبال کارهای عادی هم نمی رود و بیکار می ماند.
قاسمی افزود: البته ممکن است برخی از این جوانان از سر بیکاری، اضطرار و ناچاری به بیکاری پنهان روی آورده و در مشاغلی چون راننده تاکسی، کارگری و ... فعالیت کنند که اینها نیز عملا بیکار هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه رازی تصریح کرد: بیکاری پنهان به این معنا بوده که فارغ التحصیل دانشگاهی در آن رشته تحصیلی و تخصص خودش فعالیت نمی کند.
بیکاری کرمانشاه ناشی از توسعه نیافتگی و مدیریت نامناسب
وی مشکل بیکاری کرمانشاه نسبت به سایر نقاط کشور را مضاعف دانست و گفت: بخشی از مشکل بیکاری استان کرمانشاه به توسعه نیافتگی و بخشی به مدیریت حاکم برمی گردد.
این مسئول با بیان اینکه سالیان سال است که کرمانشاه جزو بیکارترین استانهای کشور محسوب می شود، گفت: مدیران می توانند با تدابیر و برنامه هایی در مقاطعی این موضوع را تعدیل کنند.
بازنشستگان برای تعدیل مسئله بیکاری میدان را به جوانان دهند
وی گفت: کسانی که در سنین بازنشستگی قرار دارند، می توانند فضای کار و میدان را در اختیار این افراد قرار دهند تا قدری موضوع بیکاری در استان کرمانشاه تعدیل شود.
این جامعه شناس کرمانشاهی، بر برگزاری دوره های آموزشی با هدف مهارت آموزی این افراد تاکید کرد و گفت: پرداخت تسهیلات و مشوق ها نیز در این زمینه بسیار اثرگذار خواهد بود.
وی گفت: اگر جمعیت کمی در شهری بیکار باشند، می توان را به دلیل اهمال و عدم خواست این افراد دانست اما زمانی که آمارها به حد ۴۰ درصد و ۵۰ درصد می رسد، قطعا دلایل دیگری دارد و باید برای آن چاره اندیشی کرد چرا که دیگر به همت فردی آن فرد یا افراد بر نمی گردد.
عضو هیئت علمی دانشگاه رازی افزود: همه خانواده ها در یک شرایطی نیستند که بتوانند مشکل بیکاری فرزندانشان را با سرمایه گذاری و با راه اندازی اشتغال هایی چون سوپر مارکت و.... حل کنند.
لزوم برگزاری آزمون های علمی و عملی برای سنجش فارغ التحصیلان/افراد ماهر جایگزین افراد بدون مهارت در دستگاه ها شوند
وی بر برگزاری آزمون های علمی و عملی برای سنجش فارغ التحصیلان تاکید کرد و گفت: می توان از کسانی که در این آزمون ها موفق می شوند در تشکیلات اداری و... استفاده کرد و باید یک مطالعه و تحقیق میدانی برای این موضوع صورت گیرد و افرادی که مهارت کافی دارند، جایگزین کسانی شوند که بدون مهارت مورد نظر پست هایی را اشغال کرده اند.
قاسمی بر برنامه ریزی در سطوح مختلف مدیریتی برای حل معضل بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی تاکید کرد و گفت: باید اعتبارات مورد نیاز نیز در این زمینه تخصیص یابد تا این بیکاری تعدیل شود.
بیکاری عامل بسیاری از معضلات اجتماعی و آسیب های روحی و روانی
وی بیکاری را عامل بسیاری از معضلات اجتماعی و آسیب های روحی و روانی دانست و گفت: اگر مسئولان بدانند که بیکاری چه ضررهای اجتماعی برای جامعه به دنبال دارد، قطعا برای آن چاره اندیشی می کنند.
این جامعه شناس کرمانشاهی با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم(ص) تاکید کرد: طبق فرموده ایشان «باید هر آنچه که دارید نثار جوانانتان کنید». چرا که اگر این جوانان در هر جای دنیا از اروپا و آمریکا باشند آنها را بلافاصله جذب می کنند.
وی تصریح کرد: اروپا و آمریکا جمعیت سالمندی دارند، و جوانان تحصیلکرده ما ظرفیت های بسیار خوبی برای آنها هستند اما ما می توانیم از آنها برای عمران و آبادانی و توسعه کشور خودمان استفاده کنیم.
قاسمی گفت: علی رغم توانمندی های بسیاری از جوانان تحصیلکرده ما، اینها با درآمد و موقعیت شغلی متوسطی هم حاضر به اشتغال هستند، لذا می توان از آنها در داخل کشور استفاده کرد.
لزوم برنامه ریزی توسط مدیریت کلان استان برای معضل بیکاری/سازمان های مربوطه متفق عمل کنند
وی بر برنامه ریزی اصولی در این زمینه توسط مدیریت کلان استان تاکید کرد و گفت: اگر سازمان های مربوطه در این زمینه متفق عمل کرده و نسبت به جذب بیشتر منابع اقدام کنند، تا حدی می توان از این معضل کاست و آن را تعدیل کرد.
این جامعه شناس کرمانشاهی تاکید و خاطرنشان کرد: اگر بتوان حتی به اندازه چند درصد از میزان بیکاری استان کاست توفیق بسیار بزرگی خواهد بود.
ضرورت استفاده از تجربیات استانهای موفق در کاهش بیکاری/بیکاری کرمانشاه مزمن و بحرانی شده است
وی بر استفاده از تجربیات سایر استانها هم در این زمینه تاکید کرد و گفت: می توان از تجربیات استانهای موفقی چون تبریز و یزد در زمینه اشتغال و برای رفع معضل بیکاری استفاده کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه با بیان اینکه بیکاری کرمانشاه هم اکنون مزمن و بحرانی شده است، گفت: می توان با همت سازمانی و تیمی داخل استان این معضل را حل و فصل کرد.
وی افزود: اگر بتوان با اقدامات فوق تا حدی معضل بیکاری کرمانشاه را کاست و حداقل به وضعیتی متوسط در کشور رساند، موفقیت بالایی کسب شده است.
کاهش و تعدیل بیکاری در کرمانشاه منجر به کاهش آسیب های اجتماعی می شود
قاسمی تاکید و خاطرنشان کرد: اگر بیکاری در کرمانشاه تعدیل شده و کاسته شود، عملا بسیاری از آسیب های اجتماعی که در کرمانشاه وجود دارد، نیز کاهش پیدا می کند.
ارتباط سیستماتیک چندانی بین نظام آموزشی و اقتصادی نیست
حسن عزیزی، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمانشاه نیز در گفتگو با خبرنگار مرصاد در این خصوص گفت: در کشور ما ارتباط سیستماتیک چندانی بین نظام آموزشی و اقتصادی وجود ندارد.
وی نداشتن مهارت کافی را از علل این موضوع برشمرد و افزود: هرچند که دانشگاه‌هایی همچون علمی و کاربردی و فنی و حرفه‌ای قدری روی مهارت‌آموزی دانشجویان خود کار کرده اند، اما کافی نبوده است.
وجود ۱۳ میلیون و ۱۵۱ هزار فارغ‌التحصیل دانشگاهی و یا درحال تحصیل در کشور
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمانشاه گفت: هم اکنون ۱۳ میلیون و ۱۵۱ هزار نفر فارغ‌التحصیل دانشگاهی و یا درحال تحصیل در کشور وجود دارد که ۵ میلیون ۵۶۶ هزار نفر آنها جزو گروه غیرفعال جامعه هستند.
عزیزی مجموع جمعیت فعال فارغ التحصیل و در حال تحصیل کشور را بیش از ۷.۵ میلیون نفر اعلام کرد که از این میزان ۶ میلیون و ۱۹۴ هزار نفر آن شاغل و یک میلیون و ۳۹۰ هزار نفر بیکارند.
وی نرخ بیکاری کشور را ۱۰.۱ درصد اعلام کرد و گفت: این نرخ بیکاری در حالی است که نرخ بیکاری جمعیت فارغ التحصیل و یا درحال تحصیل فعال کشور ۱۸.۳ درصد است.
نرخ بیکاری جوانان تحصیلکرده و یا در حال تحصیل در کرمانشاه حدود ۱۰ درصد بالاتر از نرخ بیکاری کشور است
این مسئول تعداد افراد فارغ التحصیل و یا درحال تحصیل استان را ۲۸۰ هزار و ۴۶۹ نفر عنوان کرد که از این تعداد ۱۸۰ هزار نفر جزو جمعیت فعال و ۱۰۲ هزار نفر هم در گروه جمعیتی غیرفعال قرار دارند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمانشاه افزود: ۱۲۷ هزار و ۱۷۴ نفر از جمعیت فعال مذکور شاغل و ۵۰ هزار و ۷۷۵ نفر بیکار هستند.
عزیزی جمعیت بیکار استان کرمانشاه را حدود ۱۲۹ هزار نفر اعلام کرد که از این میزان ۵۰ هزار نفر را جمعیت فارغ التحصیلان بیکار تشکیل می دهد.
وی ادامه داد: براساس آمار ذکر شده، نرخ بیکاری جوانان تحصیلکرده و یا در حال تحصیل در کرمانشاه ۲۸.۵ درصد است که از این نظر حدود ۱۰ درصد از نرخ بیکاری کشور بالاتر است.
اجرای سیاست های مختلف برای جذب فارغ التحصیلان بیکاربه بازار کار
این مسئول در خصوص برنامه و تمهیدات اندیشیده شده برای جذب این قشر از بیکاران به بازار کار توسط دولت گفت: برای جذب این افراد به بازار کار چند سیاست مورد توجه قرار گرفته که از آن جمله می تواند به «سیاست کارورزی» اشاره کرد.
وی تصریح کرد: هم اکنون دستورالعمل کارورزی اصلاح شده و اگر این افراد در بنگاه هایی که پذیرنده دانش آموختگان هستند، دوره ببینند، یک کمک هزینه کارورزی از طرف اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آنها پرداخت می شود.
ارائه مشوق های بیمه ای برای جذب فارغ التحصیلان بیکار به بازار کار
عزیزی ادامه داد: در قالب طرح «مشوق های بیمه ای» نیز اگر این افراد پس از کارآموزی در این بنگاه ها جذب شوند، ۲۷ درصد حق بیمه سهم کارفرمای آنها تا ۲۴ ماه توسط دولت پرداخت خواهد شد.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمانشاه سیاست دیگر را «یارانه دستمزد» دانست که برای شغل اولی ها اتخاذ شده و اگر این افراد و کسانی که کمتر از ۵ تا ۶ ماه سابقه بیمه دارند، جذب شوند ۳۰ درصد حقوق و مزایای آنها را دولت تا ۱۲ ماه و در وجه کارفرما می پردازد.
این مسئول ادامه داد: این طرح برای همه استانها نبوده و تنها ۷ تا ۸ استان مشمول آن می شوند و استان کرمانشاه نیز جزو این تعداد است و به ازای جذب هر ۳ نفر یک نفر حقوق یا یک سوم حقوق هر نفر توسط دولت پرداخت خواهد شد.
اجرای طرح کارگرد در استان کرمانشاه/محک فارغ التحصیلان توسط صاحبان مشاغل
وی طرح «کارگرد» را دیگر سیاست مد نظر برای جذب دانش آموختگان دانشگاهی دانست و گفت: این طرح از طرف استان کرمانشاه ارائه شده و طی آن اطلاعات فارغ التحصیلان بیکار هر رشته علاوه بر شرکت در دوره های آموزشی این طرح، با صاحبان مشاغل نیز آشنا می شوند.
عزیزی ادامه داد: در دیدار فارغ التحصیلان بیکار با صاحبان مشاغل، صاحبان مشاغل آنها را محک می زنند و سپس جذب بازار کار خواهند شد.
وی خاطرنشان کرد: طرح کارگرد در استان کرمانشاه تاکنون در دو نوبت و برای فارغ التحصیلان حوزه های آی تی و فناوری اطلاعات و فرزندان بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی اجرا شده و بهترین اساتید کار آموزش این افراد را در کارگاه های مذکور به عهده داشتند.
ثبت ۱۲ هزار ۹۴۰ فرصت اشتغال در سامانه رصد
این مسئول در پاسخ به اینکه از ابتدای سال تاکنون و از طریق تمهیدات اندیشیده شده، چند درصد فارغ التحصیلان بیکار استان کرمانشاه جذب بازار کار شده اند، گفت: به این منظور ما یک سامانه رصد داریم که افراد جذب شده بازار کار در آن ثبت می شود.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمانشاه با بیان اینکه این آمار اشتغال مربوط به شاغلان واقعی و کسانی است که برای آنها حق بیمه نیز واریز شده است، تصریح کرد: براساس سامانه مذکور طی شش ماهه ابتدایی امسال ۱۲ هزار و ۹۴۰ نفر در کرمانشاه جذب بازار کار شده و در سامانه رصد ثبت شده اند.
با توجه مطالب فوق، نداشتن مهارت، عدم تحصیل در رشته های متناسب با نیاز بازار کار و عدم ارتباط سیستماتیک بین نظام آموزشی و اقتصادی از عمده دلایل بیکاری فارالتحصیلان دانشگاهی بوده که البته طی سال های اخیر و با اجرای سیاست های تشویقی تا حدی تعدیل شده است اما باتوجه به تراکم بالای این جمعیت بیکار، نیاز است برنامه ریزی های مستمر و موثرتری در سطوح کلان مدیریتی صورت گیرد تا حداقل نرخ بیکاری جمعیت فارغ التحصیل دانشگاهی در کرمانشاه به میانگین کشوری برسد.
همچنین ضرورت دارد که دست اندرکاران حوزه برنامه ریزی نیازهای شغلی بازار کار را احصا کرده و افراد علاقه مند به تحصیل با یک برنامه ریزی اصولی در رشته های مورد نیاز در دانشگاه و مراکز آموزش عالی پذیرش شوند. همچنین ضرورت دارد که شرایطی در دانشگاه ها فراهم شود که دانشجویان در کنار فراگیری مباحث تئوری، مهارت های تخصصی در رشته مورد نظر را فرا گیرند تا بتوانند متناسب با رشته تحصیلی خود فعالیت کرده و به ناچار مجبور به روی آوردن به بیکاری پنهان نشوند.